[ Pobierz całość w formacie PDF ]
dy, specyfikacji paliw oraz udziału energii ze zródeł odnawialnych. W sprawie
pozostałych trzech kwestii przeglądu ETS, wypełnienia zobowiązań w zakresie
emisji oraz instalacji do wychwytywania i składowania CO2 do decydujących
ustaleń doszło na szczycie Unii 11-12 grudnia 2008 r. w Brukseli. Ostatecznie
akty prawne wchodzące w skład pakietu zostały przyjęte przez Parlament Euro-
pejski 17 grudnia 2008 r. w pierwszym czytaniu.
Tabela 1
Najważniejsze założenia pakietu energetyczno-klimatycznego
Unii Europejskiej z 2008 r.
Modyfikacja dyrektywy ETS
1. Ustanowienie jednego unijnego limitu emisji i centralnego przydziału uprawnień, który zastąpi kra-
jowe plany rozdziału uprawnień (KPRU).
2. Przyjęcie zasady, że w latach 2013 2020 wspólnotowy limit emisji będzie stopniowo obniżany
o 1,74% rocznie co najmniej do 2028 r., co pozwoli na ograniczenie emisji o 21% w stosunku do
poziomu z 2005 r.
3. Wprowadzenie ogólnej zasady, że po 2013 r. wszystkie uprawnienia dla sektora produkcji energii
elektrycznej będą musiały być kupowane w drodze aukcji. Od tej zasady przewidziano trzy następu-
jące wyjątki:
(a) elektrownie w nowych państwach UE (w tym w Polsce) w 2013 r. uzyskają 70% uprawnień
bezpłatnie. W kolejnych latach liczba należnych uprawnień bezpłatnych będzie się sukcesywnie
zmniejszała, aby w 2020 r. wszystkie uprawnienia podlegały obowiązkowej sprzedaży w drodze
aukcji;
4
Dyrektywa w sprawie promowania stosowania energii ze zródeł odnawialnych (tzw. dyrekty-
wa RES); dyrektywa zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspól-
notowego systemu handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa ETS); dyrektywa
w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywy Rady 85/337/EWG,
96/61/WE, 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006
(tzw. dyrektywa CCS); dyrektywa zmieniająca dyrektywę 98/70/EWG w odniesieniu do specyfikacji ben-
zyny i olejów napędowych oraz wprowadzająca mechanizm monitorowania i ograniczania emisji gazów
cieplarnianych pochodzących z wykorzystywania paliw w transporcie drogowym oraz zmieniająca dy-
rektywę Rady 1999/32/WE w odniesieniu do specyfi kacji paliw wykorzystywanych przez statki żeglugi
śródlądowej oraz uchylająca dyrektywę 93/12/EWG); decyzja w sprawie starań podejmowanych przez
państwa członkowskie, zmierzających do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do
2020 r. zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych, a także rozporządze-
nie określające normy emisji dla nowych samochodów osobowych w ramach zintegrowanego podejścia
Wspólnoty na rzecz obniżenia poziomów emisji CO2 pochodzących z samochodów dostawczych.
68 Paweł Wieczorek [850]
(b) przedsiębiorcy działający w innych niż produkcja energii elektrycznej sektorach energochłon-
nych będą mieli prawo do otrzymania w 2013 r. 80% uprawnień za darmo; ilość bezpłatnych
uprawnień będzie stopniowo ograniczana do 20% w 2020 r.; od 2027 r. wszystkie uprawnienia
będą przydzielane odpłatnie;
(c) przedsiębiorcy działający w sektorach, w których prawdopodobne jest przenoszenie produkcji
poza obszar UE, do krajów realizujących mniej rygorystyczną politykę ekologiczną (tzw. wyciek
emisji ang. carbon leakage), będą mieli prawo pod pewnymi warunkami i do czasu zawarcia
stosowanego porozumienia międzynarodowego do 100% darmowych uprawnień do emisji; do
końca 2009 r. Komisja Europejska określi sektory, których ma dotyczyć ta zasada; wykaz sekto-
rów będzie podlegał weryfikacji co 5 lat.
4. Przyznanie krajom, których PKB na mieszkańca jest niższy od średniej unijnej, prawa do dodatko-
wej puli uprawnień (tzw. mechanizm solidarnościowy). W tym celu 10% łącznej liczby uprawnień
do emisji w ramach Wspólnoty zostanie rozdysponowane pomiędzy 19 krajów UE (Polska otrzyma
z tej puli 39%). W rozdziale uprawnień do emisji zostaną także uwzględnione redukcje dokonane
w ramach wdrażania Protokołu z Kioto w latach 1990 2005 kraje, które mają w tym względzie duże
dokonania otrzymają do podziału kolejne 2% łącznej sumy uprawnień (Polska otrzyma z tej puli 27%).
Limity emisji dla sektorów nieobjętych ETS
Kraje Unii Europejskiej podejmą wysiłki na rzecz ograniczenia w latach 2013 2020 o 10% emisji
w sektorach nieobjętych ETS (transport, budownictwo, usługi, mniejsze instalacje przemysłowe, rolni-
ctwo oraz sektor odpadów).
Krajowe cele redukcji emisji do 2020 r.
Zobowiązania Unii Europejskiej w zakresie redukcji emisji o 20% do 2020 r. zostaną podzielone między
kraje Unii na podstawie PKB per capita. Pozwoli to niektórym nowym członkom na zwiększenie emisji
w sektorach nieobjętych ETS (w wypadku Polski o 14%), podczas gdy bogate kraje UE będą musiały
obniżyć poziom emisji (np. Wielka Brytania o 16%, Francja i Niemcy o 14%, zaś Irlandia o 20%). Jeśli
dany kraj nie wykorzysta limitu uprawnień do emisji, będzie mógł sprzedać nadwyżki innym państwom.
Wychwytywanie i składowanie CO2 pod ziemią w specjalnych strukturach geologicznych
(tzw. technologie Carbon Capture and Storage CCS)
1. Przeznaczenie środków ze sprzedaży 300 mln uprawnień do emisji na sfinansowanie realizacji do
2015 r. 12 komercyjnych projektów demonstracyjnych dotyczących technologii CCS.
2. Wprowadzenie obowiązku dostosowania wszystkich nowo budowanych po 2015 r. elektrowni wę-
glowych do stosowania instalacji CCS. W związku z tym państwa Unii Europejskiej powinny okre-
ślić obszary, na których możliwe będzie składowanie CO2.
Zobowiązanie dotyczące 20% udziału energii ze zródeł odnawialnych
Określono cele krajowe dla poszczególnych państw Polska została zobowiązana do zapewnienia do
2020 r. 15% udziału energii ze zródeł odnawialnych w krajowej konsumpcji energii (w 2005 r. wspo-
mniany wskaznik wynosił dla Polski 7,2%).
Normy emisji dla samochodów osobowych
1. Ograniczenie do 2012 r. dopuszczalnej emisji dwutlenku węgla przez samochody do przeciętnego
poziomu 120g CO2/km, tj. o 40g CO2/km w stosunku do obecnie obowiązującego limitu emisji. Do
2020 r. dopuszczalne normy emisji przez nowe samochody zostaną zmniejszone do 95g CO2/km.
2. Po 2012 r. producenci samochodów niespełniający określonych norm emisji będą musieli zapłacić
karę, której wysokość została uzależniona od skali przekroczenia limitu dopuszczalnej emisji oraz
wielkości produkcji samochodów.
[851] Pakiet energetyczno-klimatyczny UE 69
Pakiet energetyczno-klimatyczny jako przedmiot debaty publicznej w Polsce
Symptomatyczne jest, że w Polsce, w przeciwieństwie do wielu innych państw
Unii, propozycje Komisji Europejskiej dotyczące pakietu mimo, iż ich realiza-
cja prawdopodobnie pociągnie za sobą daleko idące konsekwencje gospodarcze,
a nawet społeczne nie stały się przedmiotem pogłębionej debaty publicznej5. Poza
Raportem 2030 6 obszernym materiałem analitycznym przygotowanym przez
firmę Badania Systemowe EnergSys sp. z o.o. na zlecenie Polskiego Komitetu
Energii Elektrycznej oraz publikacjami Polskiej Koalicji Klimatycznej, proponu-
jącymi odmienne podejście do kwestii oceny kosztów działań proekologicznych
nie ma opracowań, które w sposób całościowy analizowałyby następstwa wdro-
żenia pakietu w realiach polskiej energetyki. Zaskakujące jest, że większego zainte-
resowania wspomnianą problematyką nie wykazały ośrodki badań ekonomicznych
(poza Instytutem Badań nad Gospodarką Rynkową7), firmy konsultingowe (poza
Ernst&Young Polska sp. z o.o.8), a także Krajowy Administrator Systemu Handlu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]