[ Pobierz całość w formacie PDF ]
minając raczej towarzyską grę w skojarzenia, jako metoda bardziej instynktowna niż logiczna i
odwołuje się do podświadomej, prawej półkuli mózgu.
Powróćmy do omówionego wyżej przykładu, dotyczącego niemożności zrealizowania
zamierzonego poziomu miesięcznej sprzedaży. Odpowiedz na ten problem, stanowiąca krok w
górę, mogłaby brzmieć" Czy tego rodzaju porażki zdarzają się często?" lub Czy nie udaje ci
się zrealizować również innych celów?" lub, jeszcze wyżej, %7łycie jest pełne nie
zrealizowanych planów" Krocząc w dół, można zapytać' O ile gorsze od zamierzonych będą
twoje wyniki'" lub Które zamówienia stanowią problem?" lub Czy odwiedziłeś ostatnio
klienta X?" Dzięki krokom w górę nabieramy dystansu do rozpatrywanego problemu (czy
naprawdę jest to kwestia życia lub śmierci?), natomiast zstępując w dół, ogniskujemy uwagę na
szczegółowej kwestii, łatwiejszej do rozwiązania. W obydwu przypadkach udaje nam się wyjść
z impasu. Odpowiedzi mogą przybierać formę stwierdzeń lub pytań, lecz nigdy uwag krytycz-
nych lub gotowych rozwiązań. Z udzielonych odpowiedzi może wyłonić się wiele sposobów
rozwikłania problemu. Osoba, której ten problem dotyczy, powinna wybrać najlepszy i przyjąć
odpowiedzialność za jego realizację
Obszar zastosowań techniki kroków jest niezwykle rozległy. Rozważmy przykład
zdeklarowanej wegetarianki, Sue, oraz Mary - zagorzałej amatorki dań mięsnych. Chociaż w
pracy są najlepszymi koleżankami, podczas posiłków w stołówce zakładowej nie mogą znieść
swojego towarzystwa, tak bardzo każda z nich ceni wybrany sposób odżywiania się.
Podejmując się mediacji między Sue i Mary, możemy zadać im pytanie: Czy szanujesz prawo
każdego człowieka do posiadania własnych przekonań?" (krok w górę, zmierzający do
skierowania uwagi na wspólną, bardziej ogólną płaszczyznę). Osiągnąwszy porozumienie na
wyższym poziomie, wywołującym mniej emocji, wykonamy krok w dół, by uwzględnić w
rozważaniach drugą stronę: Czy szanujesz prawo Mary do posiadania własnych poglądów?"
Innym krokiem w górę mogłoby być pytanie Czy twoje koleżeńskie stosunki z Sue układają
się dobrze?" (kolejny przykład wspólnej płaszczyzny) lub inne, dotyczące np. sportu, hobby lub
zainteresowań, podzielanych przez obie koleżanki Krocząc w bok, zapytamy Mary Czy wśród
67
twoich przyjaciół lub członków rodziny jest jeszcze ktoś, kto jada mięso (nie jada mięsa)? Jak
układają się twoje stosunki z tymi osobami?" Następnie uczynimy krok w doł Czy jadasz wy-
łącznie mięso?" Odpowiedz przypuszczalnie brzmiałaby: Oczywiście, ze nie Bardzo lubię
sałatki warzywne" Innym krokiem w dół mogłoby być pytanie: Czy mogłabyś jadać z nią przy
wspólnym stole, np. raz w tygodniu'" lub Czy przy okazji wspólnych posiłków mogłabyś
mniej ostentacyjnie przestrzegać ulubionej diety?" W rezultacie tego postępowania z pewnością
uda nam się rozwiązać problem; np. w każdy czwartek Sue może jadać wegetariańskie kotlety
w towarzystwie Mary, która zadowoli się wówczas sałatką warzywną. Stosując metodę kroków,
ćwiczymy kreatywność prawej półkuli, lecz posługujemy się w tym celu wygodną, logiczną
strukturą lewej półkuli mózgu.
Odwrócenia
Spośród wszystkich technik, opartych na zastosowaniu zróżnicowanych kątów widzenia,
omówiona niżej metoda posuwa się najdalej, odwracając problem o 180 stopni!
Polega ona na sformułowaniu stwierdzenia przeciwnego i przyjęciu założenia, iż odpowiada
ono rzeczywistości, a następnie zbadaniu wskazanych przez nie nowych możliwości lub dróg
wyjścia. Np. w działalności gospodarczej, w której zastosowanie omawianej techniki przynosi
znakomite efekty, stwierdzeni: Zajmujemy na rynku czołową pozycję" zostałoby odwrócone
następująco: Nie zajmujemy na rynku czołowej pozycji". Wyobraz sobie, ze drugie z nich jest
prawdziwe i zastanów się, jakie niesie ono implikacje. Dla wypożyczalni samochodów Avis",
która pod względem udziałów w rynku ustępowała tylko firmie Hertz", powyższe zdanie ozna-
czało- musimy się bardziej starać" i dało początek nowej kampanii marketingowej.
Odwrócenia ułatwiają myślenie radykalne. Technika ta z definicji uniemożliwia wykluczenie z
rozważań jakiegokolwiek wariantu. Obszar jej zastosowań obejmuje nie tylko rozwiązywanie
problemów, ale również poszukiwanie nowych możliwości, toteż prawdziwe stwierdzenia
wyjściowe nie muszą ograniczać się do problemów. Przytoczmy jeszcze jeden przykład, do-
tyczący tanich, jednorazowych długopisów marki Biro" Stwierdzenie Wytwarzamy
długopisy" mogłoby zostać odwrócone w zdanie: Nie wytwarzamy długopisów", podnoszące
kwestię Co w takim razie wytwarzamy?" Odpowiedz Małe przedmioty z plastyku, tak tanie,
ze bez żalu wyrzuca się je do śmieci", która definiując produkt pod nowym kątem, może
zasugerować rozszerzenie asortymentu na wiele innych plastykowych wyrobów jednorazowego
użytku i przynieść krociowe zyski. Odwrócenie nie podaje rozwiązań, umożliwia jedynie
wielostronne przemyślenie określonego zagadnienia, w wyniku którego kreatywny umysł
zwraca się ku innym kwestiom i drogom wyjścia.
Odwrócenia kroków
[ Pobierz całość w formacie PDF ]